ابتلا به بیماری سرطان، بحرانی آسیب زا می باشد که تاثیر به سزایی در ابعاد گوناگون زندگی شخص دارد. بنابراین هدف این پژوهش بررسی اثربخشی رواندرمانی مثبت نگر بر انعطاف پذیری شناختی، سرخوردگی زناشویی و رشد پس از آسیب در زنان مبتلا به سرطان در شهر مشهد بود.پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون و پیگیری با گروه کنترل بود. جامعه آماری زنان مبتلا به سرطان مراجعه کننده به بیمارستان امید و مراکز تخصصی مشهد در سال 1400 بود. از میان این افراد، 36 نفر به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل ( هر گروه شامل 18 نفر) جایگزین شدند. سپس روان درمانی مثبت نگر (به مدت 8 جلسه 90 دقیقه ای) روی گروه آزمایش اجرا شد و گروه کنترل هیچگونه درمانی دریافت نکرد. هر دو گروه به پرسشنامه های انعطاف پذیری شناختی دنای و ونادروال (2010)، سرخوردگی زناشویی کایزر (1993) و رشد پس از آسیب تدسچی و کالهون (1996) پاسخ دادند. داده ها با استفاده از روش تحلیل واریانس مکرر و آزمون تعقیبی بنفرونی با نرم افزار آماریSPSS نسخه 23 تحلیل شدند. یافته ها نشان داد که مداخله رواندرمانی مثبت نگر بر افزایش انعطاف پذیری شناختی، افزایش رشد پس از آسیب و کاهش سرخوردگی زناشویی در زنان مبتلا به سرطان مؤثر بوده است (01/0 ≥p ).از آنجا که رواندرمانی مثبت نگر اثرات مطلوبی روی متغیرهای پژوهش پیش رو داشته است، بنابراین استفاده از آن به منظور روش درمانی موثر جهت حمایت از بیماران خاص سرطانی پیشنهاد می شود

خشکسالی یکی از قدیمی ترین و اصلی ترین بلایای طبیعی است که انسان از دیرباز با آن آشناست. از آن جایی که بخش کشاورزی بیش ترین مصرف کننده آب در کشور است، در زمان بروز خشکسالی بیش ترین خسارت را متحمل می شود. از این رو، آسیب پذیری کشاورزان در دوره های خشکسالی بسیار بالاست. این مطالعه ضمن بررسی ابعاد آسیب پذیری کشاورزان حوضه آبریز بختگان، الگوهای آسیب پذیری مناطق مورد مطالعه را در راستای مدیریت ریسک خشکسالی تعیین می کند. از یک نمونه متشکل از 276 کشاورز که با استفاده از نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای انتخاب شدند، استفاده شد. بدین منظور، ابتدا با بکارگیری روش می-بار و والدرز آسیب پذیری کشاورزان در ابعاد پنج گانه تعیین شد. سپس بر اساس نتایج بدست آمده و با استفاده از روش داده کاوی، ده الگوی متمایز و مستقل آسیب پذیری استخراج شد. نتایج نشان دادند که آسیب پذیری زیرساختی بیش ترین اهمیت و آسیب پذیری روان شناختی کم ترین اهمیت را در تعیین الگوهای آسیب پذیری دارند. هم چنین، آسیب پذیری دارای مفهومی متفاوت در میان کشاورزان گوناگون است، این مطلب ناشی از درک و برداشت متفاوت کشاورزان هر منطقه است. بنابراین، بایستی دولت بر اساس ویژگی های هر منطقه و بر اساس ابعاد متفاوت آسیب پذیری در هر منطقه، سیاست ویژه همان منطقه را پیش گیرد. یافته های این مطالعه می تواند به سیاست گذاران جهت کاهش آسیب پذیری کشاورزان نسبت به خشکسالی از راه بهبود برنامه ریزی و بکارگیری استراتژی های مدیریت ریسک مناسب کمک کند.

سابقه و هدف: زنان ازجمله بیشترین قربانیان بلایا هستند. با توجه به اهمیت پیشگیری، شناسایی گروه های آسیب پذیرتر به مواجه بهتر این افراد با بلایا می انجامد. مطالعه باهدف تبیین روان شناختی علل آسیب پذیری زنان در بلایا انجام شد.روش بررسی: مطالعه به صورت کیفی از نوع نظریه مبتنی بر داده ها و از طریق مصاحبه نیمه ساختارمند با 33 نفر از صاحب نظران رشته های روانشناسی، روان پزشکی، روان پرستاری، مددکاری و رفاه اجتماعی، پزشکی اجتماعی و مطالعات زنان و مطلعین حوزه بحران، با نمونه گیری گلوله برفی در استان های تهران و اصفهان و شهرستان های مشهد و تبریز در سال 1395 انجام شد. برای قابلیت انتقال یافته ها، نمونه با حداکثر تنوع انتخاب شد. برای اطمینان پذیری و تائید پذیری متن مصاحبه و کدها در اختیار هر یک از پاسخگویان قرار گرفت. روش تحلیل موضوعی برای گزارش داده ها استفاده شد. ملاحظات اخلاقی تحقیقات کیفی در این مطالعه در نظر گرفته شد.یافته ها: یافته های این مطالعه 3 کد اصلی و 30 کد فرعی را در پاسخ به سوال دلایل آسیب پذیری زنان در بلایا ازنظر روان شناختی را مطرح نمود ازجمله: دلایل زیستی (هورمونی، مسائل عاطفی، توان فیزیکی کمترَ)؛ دلایل اجتماعی (نقش های اجتماعی ضعیف تر، حمایت اجتماعی کمتر، باورها و ارزش های فرهنگی نادرست، تعارض بین سنت و مدرنیته، فرهنگ مردسالار، نگاه جنسیتی و عدم امنیت، نداشتن امدادگر خانم و حضور کمرنگشان در سازمان ها، وضعیت اقتصادی و سطح سواد پایین تر، اعتقادات مذهبی، سیاست ها و قوانین) و دلایل روان شناختی (اختلالات روانی، عواطف و انگیزه مادری).نتیجه گیری: دیدگاه بیشتر مصاحبه کنندگان بر آن بود که دلایل آسیب پذیری زنان در بلایا به جز حوزه روان شناختی به سایر حوزه های اجتماعی و زیستی مربوط است. این نتایج می تواند برای سازمان های مرتبط با حوزه سلامت و مدیریت بحران کاربردپذیر و برای جامعه زنان و سایر افراد مرتبط با این جامعه مفید باشد.

سابقه و هدف: مدل آسیب پذیری سه گانه بر تعامل سه نوع آسیب پذیری در شکل گیری و ماندگاری اختلالات هیجانی تاکید دارد. برخلاف برجستگی این مدل، پژوهش کافی برای ارزیابی اعتبار تجربی آن، انجام نشده است. هدف از پژوهش حاضر ارزیابی عوامل آسیب پذیری اختلال اضطراب فراگیر بر اساس مدل آسیب پذیری سه گانه بود.مواد و روش ها: برای این منظور 320 نفر از دانشجویان دانشگاه تبریز با استفاده از نمونه گیری خوشه ای انتخاب شده و به سیاهه شخصیتی NEO-FFI، پرسش نامه کنترل اضطراب تجدید نظر شده، مقیاس عدم تحمل بلاتکلیفی و نسخه چهارم پرسش نامه اختلال اضطراب فراگیر پاسخ دادند. تحلیل داده ها با استفاده از مدل یابی معادلات ساختاری انجام شد.یافته ها: ارزیابی مدل فرضی پژوهش با استفاده از شاخص های برازندگی نشان داد که مدل فرضی با مدل اندازه گیری برازش دارد. نتایج نشان داد که روان رنجورخویی و برون گرایی با واسطه گری فقدان کنترل ادراک شده و عدم تحمل بلاتکلیفی بر روی اختلال اضطراب فراگیر اثر معنی داری دارند. علاوه بر این، مدل فرضی نسبت به مدل های جایگزین از برازش بهتری برخوردار بود.نتیجه گیری: یافته های این پژوهش در کنار حمایت از مدل آسیب پذیری سه گانه برای اختلال اضطراب فراگیر، چهارچوب مناسبی برای سبب شناسی این اختلال ارائه می دهد.

تجربه پیامدهای ناشی از توسعه بی قید و شرط و توجه نکردن به محیط زیست در گذشته، سبب شده است که امروزه بشر دریابد یگانه راه حفظ منابع طبیعی در بلند مدت، توجه به محدودیت ها و توان طبیعی محیط زیست است. یکی از اقدامات مهم برای در نظر گرفتن این محدودیت ها در برنامه ریزی های مدیریتی و توسعه، تعیین آسیب پذیری اکولوژیکی اکوسیستم ها است تا با شناسایی مناطق حساس و آسیب پذیر، از انجام پروژه های عمرانی و توسعه فراتر از حد توان در این مناطق، جلوگیری کرد و آن ها را به سمت مناطق مقاوم و دارای آسیب پذیری کمتر هدایت کرد. موقعیت طبیعی مناسب شهرستان طرقبه شاندیز در استان خراسان رضوی، سبب شده است که این منطقه در سال های اخیر بستر انواع توسعه و ساخت و سازهایی مانند شهرک سازی و ویلا سازی که عمدتا با هدف توسعه گردشگری صورت می گیرد، شود. هدف از این پژوهش تعیین و طبقه بندی آسیب پذیری اکولوژیکی در این منطقه با استفاده از روش عینیت گراست. برای این منظور کل شهرستان به 94 شبکه 1600 هکتاری تقسیم شد و آسیب پذیری اکولوژیکی با استفاده از نقشه های شیب، جهت جغرافیایی، ارتفاع از سطح دریا، عمق خاک، تراکم پوشش گیاهی، اقلیم و زمین شناسی، تعیین و طبقه بندی شد. نتایج به دستامده نشان داد که در مجموع 19.21 درصد از مساحت شهرستان در طبقه آسیب پذیر، 53.35 درصد در طبقه حساس، 18.14 درصد در طبقه نیمه حساس و 9.28 درصد از منطقه نیز در طبقه مقاوم قرار دارد.

زمینه و هدف: مفروضه غنی سازی کار-خانواده (Work-family Enrichment) آن است که کار و خانواده به یکدیگر وابسته هستند؛ چنانکه تجربه، مهارت و فرصت های به دست آمده در محل کار، زندگی خانوادگی فرد را بهبود می بخشد و در مقابل، خلق و خو و رفتار مثبت و حس موفقیت در زندگی شخصی بر عملکرد افراد در محیط کار اثرگذار می باشد. در این راستا، پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر این متغیر بر سرمایه روان شناختی با در نظر گرفتن نقش میانجی آسیب پذیری در مقابل استرس (Vulnerability to stress) انجام شد. روش بررسی: مطالعه حاضر به روش توصیفی-همبستگی در ارتباط با 482 نفر از کارکنان دانشگاه علوم پزشکی قم در سال 1398 انجام شد. ابزار جمع آوری اطلاعات، سه پرسشنامه استاندارد غنی سازی کار-خانواده، سرمایه روان شناختی و آسیب پذیری در مقابل استرس بودند. برای ارزیابی مدل مفهومی از رویکرد تحلیل معادلات ساختاری استفاده گردید. اثر غنی سازی کار-خانواده و خانواده-کار (Family-work Enrichment) بر حساسیت پذیری نسبت به استرس به ترتیب برابر با 146/0 و 531/0 برآورد شد و هر دو رابطه معکوس و معنادار بودند (01/0P˂, ). اثر مستقیم غنی سازی کار-خانواده و خانواده-کار بر سرمایه روان شناختی نیز مثبت و معنادار بود و به ترتیب به میزان 339/0 و 334/0 محاسبه گردید. همچنین با محاسبه اثر غیر مستقیم توسط آزمون سوبل مشخص شد که حساسیت پذیری نسبت به استرس، نقش میانجی گری جزئی را در اثر غنی سازی کار-خانواده و خانواده-کار ایفا می نماید. نتیجه گیری: با توجه به اینکه غنی سازی کار-خانواده و خانواده-کار به صورت مستقیم بر سرمایه روان شناختی کارکنان تأثیر گذاشته و به صورت غیر مستقیم از طریق آسیب پذیری نسبت به استرس بر آن ها اثرگذار می باشد، سازمان ها می بایست در پی پیاده سازی استراتژی هایی برای ایجاد تعامل سازنده بین کار و زندگی شخصی کارکنان و نیز کنترل استرس به منظور ارتقای سرمایه روان شناختی آن ها باشند.

امروزه مدیران سازمان ها در راستای ایفای ماموریت خود ناچارند تا به صورت مستمر آسیب پذیری سازمان خود را در مواجهه با خطرات بالقوه ای که می تواند مانع تحقق چشم انداز و اهداف مدنظرشان شود را ارزیابی کرده تا با انتخاب بهترین راهبردهای ممکن بر آن ها غلبه نمایند. ازاین رو، این پژوهش قصد دارد تا با استفاده از روش شناسی آمیخته (کمی-کیفی) مدلی جامعی را جهت ارزیابی آسیب پذیری سازمان ها فارغ از ویژگی ها و تنوع آن ها در برابر انواع اختلالات سازمانی ارایه نماید. به منظور تحقق هدف مذکور، نخست متون کتب، مقاله ها و طرح های پژوهشی مرتبط با آسیب پذیری سازمان ها مورد تحلیل مضمون و متن کاوی قرار گرفت تا شاخص های اصلی و فرعی آن شناسایی شوند؛ سپس به منظور رصد شاخص های شناسایی شده از تکنیک مصاحبه نیمه ساختاریافته و پرسشنامه هفت مقیاسی فازی با 25 نفر از خبرگان که به روش نمونه گیری گلوله برفی انتخاب شده اند، استفاده و برای رسیدن به اجماع بر روی شاخص ها، از تکنیک دلفی فازی ایشیکاوا بهره گرفته شد. مدلی که از این پژوهش به دست آمد مشتمل بر سه بعد اصلی شامل «میزان در معرض بودن سازمان به اختلالات»، «شدت حساسیت پذیری سازمان نسبت به اختلالات» و «ظرفیت تطبیق پذیری سازمان برای مواجهه و ارایه پاسخ مناسب به اختلالات» با 13 شاخص اصلی ارایه شد.

تخریب جنگل ها در دهه های پایانی قرن گذشته افزایش یافته است. بنابراین توسعه صحیح فعالیت های انسانی در جنگل ها نیازمند آن است که محدودیت های محیط زیست در فرآیند مدیریت جنگل ها مد نظر قرار بگیرد. یکی از اقدامات مناسب در این راستا تعیین آسیب پذیری اکولوژیکی است. در تحقیق حاضر، بخش پاتم جنگل خیرود بر اساس پایداری اکولوژیک با استفاده از روش عینی آسیب پذیری طبقه بندی شد. نتایج نشان داد که 26 درصد منطقه در طبقه نیمه حساس، 46 درصد در طبقه حساس و 28 درصد در طبقه آسیب پذیر قرار گرفته است. در مجموع، می توان اذعان کرد که بخش پاتم آسیب پذیری اکولوژیکی بالایی دارد و حساسیت پذیری اکولوژیکی آن باید مد نظر مدیران جنگلداری قرار بگیرد.